Monitor racisme en extremisme

De Anne Frank Stichting deed tussen 1997 en 2017 monitoronderzoek naar racisme, antisemitisme en extreemrechts geweld. Bekijk hier het volledige archief.

Rapportage 2017: Aantal racistische incidenten neemt af, ernst ervan neemt toe

Over de hele linie zien we een afname van racistische incidenten. Ook het aantal incidenten met een antisemitisch karakter is afgenomen, met uitzondering van intentioneel antisemitische incidenten. Wel is er bij alle vormen van incidenten een toename in ernst. Ook opvallend is de toenemende ruimte voor extreemrechts gedachtegoed in samenleving en politiek.

Het totaal aantal incidenten met een antisemitisch karakter is afgenomen. Er is met name minder antisemitisch gescholden. Wel zien we een stijging van intentioneel antisemitische incidenten. Er valt verder bij alle vormen van racistische incidenten een toename in ernst waar te nemen.

We zien daarnaast dat extreemrechtse organisaties en extreemrechts gedachtegoed meer ruimte hebben gekregen in de samenleving (waaronder op sociale media) en in de politiek. Extreemrechtse onderwerpen en complottheorieën zijn niet langer taboe in het maatschappelijke en politieke debat.

Constante

Maatschappelijke en politieke gebeurtenissen (denk aan terroristische aanslagen, oplaaiing van het Midden-Oostenconflict, demonstraties rond Zwarte Piet) kunnen leiden tot een stijging van racistische incidenten. We constateren dat bij periodieke herhaling van gebeurtenissen een vorm van gewenning plaatsvindt. Tegelijkertijd lijkt er sprake van een constante van het aantal racistische incidenten door de jaren heen.

Uit het monitorarchief (pdf downloads)

Racisme, antisemitisme en extreemrechts geweld in 2016

2016 laat een daling van racistische en extreemrechtse incidenten zien, die samenhangt met het wegvallen van het felle publieke debat over vluchtelingen.

Racisme, antisemitisme en extreemrechts geweld in 2015

In 2015 was sprake van een stijging van racistische incidenten gericht tegen moslims, een groeiende aanhang van extreemrechts en een afname van het aantal antisemitische incidenten.

Racisme, antisemitisme en extreemrechts geweld in 2014

Opvallend is de grote stijging van het aantal racistische incidenten in 2014 ten opzichte van 2013, een voortzetting van een ontwikkeling uit voorgaande jaren.

Racisme, antisemitisme en extreemrechts geweld in 2013

Onderzoek naar de justitiële aanpak van racisme en antisemitisme laat zien dat de inzet van de strafrechtelijke discriminatieverboden zeer beperkt is.

Racisme, antisemitisme en extreemrechts geweld in 2012

Een opvallend gegeven is dat een groot deel van de antisemitische incidenten voetbalgerelateerd is.

Racisme, antisemitisme, extreemrechts geweld en discriminatie in 2010-2011

Voor dit onderzoek is een nieuwe manier van gegevensverzameling bij de politie gebruikt. Ook zijn regionale verschillen in Nederland weergegeven en de afhandeling van de zaken door het Openbaar Ministerie.

Monitor Racisme en Extremisme 2010

Naast racistisch geweld en diverse uitingen van rechtsextremisme, passeert een breed scala van onderwerpen de revue: antisemitisme, achterstelling van Roma, islamitisch extremisme, effecten van stigmatisering en de botsing van grondrechten.

Monitor Racisme en Extremisme 2008

Naast toegenomen islamofobie signaleert het rapport een ingrijpende verandering van het extreemrechtse landschap in Nederland.

Monitor Racisme en Extremisme 2006

Extreemrechtse politieke partijen in Nederland zijn van weinig betekenis. Des te belangrijker zijn rechtsradicale uitingen op internet, extreemrechtse gabbers en verdere radicalisering waardoor hardere, tot geweld geneigde neonazigroepen ontstaan.

Monitor Racisme en Extreemrechts 2004

Extreemrechtse jeugdculturen worden een groter probleem, er zijn nieuwe extreemrechtse partijen ontstaan en het aantal activisten is toegenomen.

Monitor Racisme en Extreemrechts 2002

Het aantal racistische en extreemrechtse incidenten in Nederland daalde in 2011 sterk ten opzichte van de jaren daarvoor, zo bleek uit de vijfde Monitor racisme en extreem-rechts.

Monitor Racisme en Extreemrechts 2001

Uitingen van racisme en discriminatie zijn in Nederland gedurende de jaren 1999 - 2001 geleidelijk toegenomen, zowel in aantal als in ernst.

Monitor Racisme en Extreemrechts 2000

Er is sprake van een verdere afkalving van extreemrechtse partijen, maar ook van een toename van gewelddadige incidenten.

Monitor Racisme en Extreemrechts 1998

Racistische, antisemitische en extreemrechtse groeperingen maken op grote schaal gebruik van internet voor het naar buiten brengen van hun denkbeelden. De mogelijkheden om hier tegen op te treden zijn beperkt.

Monitor Racisme en Extreemrechts 1997

De extreemrechtse partijen verliezen terrein. Hun verkiezingsaanhang is sinds 1994 geslonken en het aantal actieve leden neemt af. Het totale ledental van extreemrechtse organisaties blijft echter wel gelijk